De Spaanse Inquisitie

De Spaanse Inquisitie

De Inquisitie, vaak onterecht uitsluitend geassocieerd met Spanje, is geen specifieke uitvinding van het Spaanse, westerse of christelijke gedachtengoed. Historisch gezien was Spanje wel het eerste land waar de Inquisitie naadloos verweven raakte met het staatsbestuur. Dit heeft geleid tot de opkomst van een zogeheten 'zwarte legende' die door de eeuwen heen zijn impact niet verloren heeft. Het fenomeen van de Inquisitie werd een mythe, vooral dankzij de invloedrijke literatuur.

Verschillende auteurs, waaronder Dostojewski, Schiller en Victor Hugo, hebben bijgedragen aan deze mythologie. Dostojewski beschrijft in zijn werk ‘De Gebroeders Karamazov’ de figuur van de grootinquisiteur, terwijl Schiller in zijn toneelstuk 'Don Carlos' de hysterische elementen van de Inquisitie belicht. Victor Hugo gaat in zijn dramatische werk 'Torquemada' in op de historische aspecten van deze controverse, die inmiddels een eigen leven is gaan leiden.

Dit boek, geschreven door historicus en hispanist Robert Lemm, biedt een onthullende kijk op de Spaanse Inquisitie en behandelt essentiële vragen zoals: Hoe was de werkelijke situatie? In welke mate heeft literatuur de geschiedschrijving beïnvloed, en vice versa? 'De Spaanse Inquisitie' is verdeeld in twee delen. Het eerste deel onderzoekt het ontstaan, het functioneren en de historische context aan de hand van vijftiende-eeuwse bronnen. Het tweede deel richt zich op de beoordeling van de Inquisitie door de tijd heen; hierbij worden diverse religieuze, ideologische en culturele invalshoeken uit verschillende landen belicht.

Lemm heeft voor dit boek meer dan 150 uiteenlopende bronnen geraadpleegd, variërend van archiefstukken en populaire fictie tot hagiografieën en schotschriften. Zijn onderzoek is het resultaat van tientallen jaren zoeken naar informatie over de omstreden figuur Torquemada, waarbij hij in 1983 een maand doorbracht in het dominicaner klooster dat door deze grootinquisiteur werd opgericht in Ávila.

Robert Lemm heeft eerder diverse werken gepubliceerd, waaronder ‘Ochtend van Amerika’, waarin hij de precolumbiaanse beschavingen en de Spaanse veroveringen van de zestiende eeuw behandelt, ‘Bloedjas’, dat portretten schetst van Latijns-Amerikaanse heerszucht, en ‘De literator als filosoof’, een innerlijke biografie van Jorge Luis Borges. Tevens schreef hij een ‘Geschiedenis van Spanje’.

'De Spaanse Inquisitie' biedt een diepgaande analyse van een complex onderwerp, dat niet alleen de geschiedschrijving, maar ook de cultuur en literatuur blijft beïnvloeden.