De Parelduiker 2023/4

De nieuwe editie van De Parelduiker biedt een fascinierende blik op diverse literaire en culturele thema's. Het omslagverhaal is gewijd aan Andrea Manga Bell, de dochter van een Afro-Cubaanse pianist en echtgenote van een Kameroense prins, die ook de geliefde was van de beroemde schrijver Joseph Roth. Haar intrigerende leven als redactrice van een Berlijns tijdschrift biedt een unieke inkijk in de kruisbestuiving van culturen en literatuur.

In deze uitgave wordt eveneens een reconstructie gepresenteerd van de enige keer dat de Franse schrijver Albert Camus Nederland bezocht, in oktober 1954. Door gebruik te maken van brieven, foto's en getuigenissen, waaronder de briefwisseling tussen Camus en actrice María Casares, wordt deze gebeurtenis tot leven gebracht. De documentatie vanuit het Haags Gemeentearchief onthult tevens de thematische blauwdruk voor Camus’ roman La Chute (De Val), dat zich deels in Amsterdam afspeelt.

Het nummer verkent ook het tumultueuze PEN-congres van 1936 in Buenos Aires, dat door Stefan Zweig werd bestempeld als een 'jaarmarkt in ijdelheid'. Terwijl prominente figuren zoals Emil Ludwig en Filippo Marinetti de aandacht trokken, blijft de krachtige verdediging van poëzie door de Nederlandse afgevaardigde Nico Donkersloot minder gehoord, maar evenzeer van belang.

Daarnaast wordt de streekroman De goede moordenaar (1931) van Antoon Coolen belicht. Waar Menno Ter Braak en anderen dit genre als tweederangs literatuur beschouwden, toonden katholieke, Brabantse en socialistische critici veel waardering voor het werk, voornamelijk omdat zij er hun eigen wereldvisies in herkenden.

Verder bevat deze uitgave bijdragen van Ben van Melick over de Limburgse dichter Paul C.H. van der Goor, Rob Delvigne over de onorthodoxe diplomatie van Jacob Israël de Haan, en Hans Olink over Hotel Welcome in Villefranche en het lot van Zenzl Mühsam. Jan Paul Hinrichs bespreekt bovendien nieuwe publicaties van privé-drukkers en marginale uitgevers, en is er een In Memoriam voor Willem Jens (1935-2019) door C.J. Aarts.

De jonge auteur Thomas Heerma van Voss opent deze editie met zijn reflectie op de invloed van boeken en schrijvers op zijn werk. De Parelduiker biedt ook aandacht voor Henriette Roland Holst, een anarchistische uitgave in Nescio-vermomming, een In Memoriam van de Franse acteur en schrijver Ari Boulogne en kritieken op diverse marginale uitgaven. Elk van deze bijdragen voegt een nieuwe laag toe aan de rijke tapestry van literatuur en cultuur in deze boeiende editie.