Sergei Taneyev: String Quartets Nos. 1 & 4

Bol

Een van de belangrijkste figuren in de Russische muziek van de late 19e eeuw was Sergej Tanejev, geboren op 13 november 1856 in Vladimir, een stad 200 km ten oosten van Moskou. Hij ging als negenjarige in 1866 naar het Conservatorium van Moskou, kort nadat het was opgericht. Slechts twee jaar later nam Nikolai Rubinstein hem op in zijn klas en leidde hem op tot een eersteklas pianist en performer. Tanejev sloot zich ook aan bij de harmonieklas van P.I. Tsjaikovski met wie hij een levenslange vriendschap zou sluiten. Later in zijn leven werd hij op zijn beurt een van de meest invloedrijke leraren uit die tijd. Tot zijn talrijke leerlingen behoorden persoonlijkheden als Rachmaninoff, Scriabin en Glière. Tanejev was geen productief schrijver. Hij was een zoeker die naar zichzelf luisterde en heel voorzichtig te werk ging. Hij verwierp alles wat conventioneel, oppervlakkig en goedkoop was. Hoe kritisch hij ten opzichte van zichzelf was, blijkt wel uit het feit dat slechts 36 werken van zijn enorme oeuvre, dat symfonieën, een opera, veel vocale werken en kamermuziek omvat, een opusnummer kregen. Hiertoe behoren zes strijkkwartetten, twee strijktrio's en twee strijkkwintetten. Hij begon met het schrijven van zijn Eerste Strijkkwartet Op.4 in de zomer van 1889. Het werk is opgedragen aan Tsjaikovski die het enthousiast ontving. Het werd vaak gespeeld in Moskou en Sint-Petersburg in de jaren 1890 en in heel Europa uitgevoerd door het beroemdste strijkkwartet van die tijd, het Boheems Strijkkwartet. De vijfdelige structuur is ongebruikelijk. Het Vierde Strijkkwartet Op.11 in A klein werd gecomponeerd in 1898/99, nadat Tanejev zijn Symfonie in C klein had voltooid en met succes had uitgevoerd. Aanvankelijke terughoudendheid ten opzichte van zijn muziek was veranderd in respectvolle bewondering. Zijn strijkkwartetten werden geprezen om hun hoge kwaliteit en regelmatig uitgevoerd. Het A klein Kwartet is uniek in zijn eenheid. Door contrapuntisch werk ontwikkelde hij een thematisch netwerk van individuele motieven dat het hele stuk beslaat. Maar ondanks alle intellectuele strengheid wordt de muzikaliteit niet verwaarloosd. Vooral het Adagio, ondanks al zijn technische verfijning, boeit door zijn diepe emoties en levert het prachtige bewijs dat Taneyev er meesterlijk in geslaagd is om constructie en emotie met elkaar te laten versmelten.

Fnac

Album - Verschenen op 08/11/2024 - bij Brilliant