Portishead Third (CD)

Third van Portishead is het derde studioalbum van deze Britse band en verscheen in het jaar 2008. Met dit album zetten ze een radicale stap weg van het geluid waarmee ze groot werden: de triphop die hun eerdere albums kenmerkte. In plaats daarvan is Third een experimenteler werkstuk geworden, waarin elementen van electronica, experimentele rock, psychedelische rock en zelfs surfrock samenkomen. Het album voelt duister, onheilspellend en haast dreigend, waarbij de typische melancholiek van Portishead intact blijft, maar de muzikale invulling totaal vernieuwd is. De kenmerkende stem van Beth Gibbons is nog steeds het ijkpunt in de muziek, maar het geluid rondom haar is veranderd. Waar eerdere albums gekenmerkt werden door samples, scratching en uitgesponnen triphopbeats, kiest Third voor krachtige synthesizers, abrupte overgangen en soms industriële ritmes. Ook invloeden van krautrock zijn duidelijk aanwezig, waardoor sommige tracks een repetitief en hypnotiserend karakter krijgen. Toch wordt de muziek nergens conventioneel: Portishead zoekt op Third nadrukkelijk grenzen op, waardoor het album soms als een beklemmende nachtmerrie voelt, maar altijd spannend blijft. Enkele opvallende tracks op dit album zijn 'Machine Gun,' 'The Rip,' en 'Magic Doors.' 'Machine Gun' springt direct in het oor door het haast mechanisch aandoende ritme, stuwende drums en kille synthesizers die doen denken aan een dystopische soundtrack. Het nummer 'The Rip' onderscheidt zich juist door een bijna etherische opbouw, beginnend met een eenvoudige folkachtige gitaarriff en zich langzaam ontwikkelend tot een pulserende elektronische compositie. 'Magic Doors' combineert zwaardere pianochords met onverwachte ritmische accenten en laat horen hoe breed het geluidsspectrum van deze plaat is. Third is een album dat niet meteen zijn geheimen prijsgeeft en misschien zelfs vervreemdend werkt voor wie Portishead vooral kent van het genre triphop. Toch is het een meesterlijke plaat binnen het bredere kader van alternatieve en experimentele rock, waarin de band oude formules loslaat en zichzelf opnieuw uitvindt. Het album kreeg veel lof voor zijn durf en vernieuwingsdrang en wordt algemeen gezien als een van de meest intrigerende en invloedrijke albums van Portishead.