Kukuruznik

Kukuruznik is een rijk en zorgvuldig gecomponeerde roman van Saskia Goldschmidt, die op 15 oktober 2024 verschenen is bij Meulenhoff Boekerij. Dit verhaal verweeft een aangrijpend familieverhaal met de geschiedenis van moedige vrouwelijke pioniers in de vliegkunst. Noa erft na het overlijden van haar vader een kist vol papieren, waarin verhalen zijn te vinden van vliegeniersters die in de begintijd van de luchtvaart wereldwijd records probeerden te breken. Onder hen bevindt zich Rosy Rose, de eerste Amerikaanse zwarte pilote, en de jonge vrouwen in het Sovjetleger die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Kukuruzniks in het donker leerden vliegen.

De brieven van een jonge moeder aan haar verongelukte echtgenoot voegen een emotionele laag toe aan deze verhalen. Aanvankelijk is het voor Noa een raadsel waarom haar liefdevolle maar zwijgzame vader zich zo intensief interesseerde voor deze vrouwen, die allemaal braken met de conventies van hun tijd. Naarmate ze zijn nalatenschap bestudeert, begint ze te beseffen dat deze verhalen het geheim van haar familiegeschiedenis bevatten, een geschiedenis die diepe sporen in haar leven heeft achtergelaten.

Kritieken

Kukuruznik heeft enthousiaste recensies ontvangen van verschillende media. Het AD Boekenpanel prijst de roman met de woorden: “Net toen ik dacht: hoe knoopt de auteur dit straks in hemelsnaam samen, leidt het tot een wonderschoon einde. [...] Wat is dit prachtig geschreven. Ongelooflijk knap.” Mieke van der Weij, schrijvend voor Nieuwsweekend, vergelijkt de leeservaring met een vlucht en zegt: “Kukuruznik leest niet als een trein, het leest als een vliegtuig.”

NRC noemt de verhalen zowel smakelijk als betekenisvol en benadrukt dat Goldschmidt met gusto schrijft. De intrigerende verteltoon en het verschil in stemmen geven een schijn van authenticiteit, alsof de verhalen zijn opgediept uit archieven. Dit herinnert de lezer eraan dat de verhalen deel uitmaken van een groter geheel dat de roman wil bieden.

In een breder kader heeft Goldschmidt met haar eerdere werken, zoals De voddenkoningin en Schokland, laten zien dat ze in staat is om complexe thema’s zoals zelfoverschatting, jaloezie en de Groningse gas-ellende op een geloofwaardige manier tot literatuur te maken. Kukuruznik belooft een krachtige en inspirerende leeservaring te zijn over moed en veerkracht, en de kunst om in het donker te leren kijken.