Frank Zappa Zoot Allures (CD)

Bol

Zoot Allures is een album van Frank Zappa dat bekendstaat als een markant werk binnen zijn omvangrijke discografie en verscheen in het jaar 1976. Het album wordt in de eerste plaats geassocieerd met het genre rock, al zijn de invloeden breder en veelkleuriger: hierop komen progressieve rock, avant-garde, funk, fusion en zelfs elementen van hardrock en metal samen. Deze hybride benadering maakt het typische Zappa-product: een combinatie van experimentele muzikale structuren, virtuoos gitaarwerk en satirische, soms scabreuze teksten. Op Zoot Allures is Zappa de centrale figuur, niet alleen als componist en muzikant, maar ook als producent en arrangeur. De plaat kenmerkt zich door een relatief compacte bezetting en een geproduceerde, gelaagde studioklank; opmerkelijk is dat sommige muzikanten afgebeeld op de hoes niet op de daadwerkelijke opnames te horen zijn. Zappa's eigen gitaarspel wordt hier sterk uitgelicht, met spectaculaire, melodieuze solo’s, en hij schakelt moeiteloos tussen het subtiel-lyrische en het rauw-indringende. Een van de kerntracks op het album is Black Napkins. Dit instrumentale stuk is uitgegroeid tot een echte Zappa-klassieker: het wordt gekenmerkt door een melancholische toon, verfijnd gitaarspel en een bijna jazz-achtige flexibiliteit. Black Napkins werd oorspronkelijk live opgenomen, wat hoorbaar is in de spontane dynamiek van de opname. Het behoort tot Zappa’s meest geliefde nummers en was een vast onderdeel van zijn latere concerten. Een ander belangrijk nummer is The Torture Never Stops, dat de luisteraar meeneemt in een donkere, broeierige sfeer. De tekst is suggestief en cynisch, terwijl Zappa’s stem hier per woord de sfeer bepaalt van gespannen, sinistere intimiteit. Muzikaal balanceert het nummer tussen ambient avant-garde en nachtclub-sfeertje, wat het een uniek karakter geeft binnen het album. Zoot Allures, het titelnummer, is een ander voorbeeld van Zappa’s virtuositeit als gitarist. Dit nummer kent een complexe melodielijn en technisch hoogstaand spel, waarin verschillende invloeden en lagen uit zijn compositiestijl samenkomen. Opvallend is het gebruik van soundscapes, vermengd met uitgesproken blues- en rockmotieven, waarmee Zappa de luisteraar uitnodigt tot een muzikaal avontuur dat zowel toegankelijk als uitdagend is. Een van de meest opvallende nummers op het album is Ms. Pinky, waarin Zappa op zijn bekende ironische wijze zware rockelementen combineert met bizarre, humoristische teksten. Het nummer toont Zappa’s zin voor experiment en het vermogen om genres naar zijn hand te zetten. Het album Zoot Allures is vooral een demonstratie van Frank Zappa’s vernieuwingsdrang, vakmanschap en uitgesproken persoonlijkheid. Het werk staat aan de poort van Zappa’s late jaren zeventigperiode, waarin hij steeds meer als solo-artiest opereerde. De productie is helder, het instrumentwerk gevarieerd en opvallend zijn de sterke mix van stijlen en de provocerende inhoud. Zoot Allures blijft tot op de dag van vandaag relevant, een album dat de breedte en diepte van Zappa’s muzikale visie perfect laat horen.

Fnac

origineel album - Verschenen op 10/09/2012