Elliott Smith Either/Or (CD)

Either/Or is het derde studioalbum van Elliott Smith en wordt beschouwd als een van de mijlpalen binnen het indierock- en folkgenre. Het album verscheen in het jaar 1997 en werd grotendeels opgenomen in Portland, Oregon, terwijl Smith nog deel uitmaakte van de band Heatmiser. De plaat markeert de overgang van zijn eerder minimalistische, vaak lo-fi opnames naar een iets rijkere productie, zonder aan intensiteit of intimiteit in te boeten. Smith produceerde het grootste deel van het album zelf en werkte daarbij samen met Tom Rothrock en Rob Schnapf. De muziek op Either/Or valt het best te omschrijven als een fusie van indierock, folk en pop, met een duidelijke focus op melancholie en persoonlijke verhalen. De warme, soms breekbare stem van Smith en zijn akoestische gitaarspel staan centraal, aangevuld met subtiele instrumentatie die de emotionele lading van de nummers versterkt. Het album weet een perfecte balans te vinden tussen zachte, introspectieve ballades en meer dynamische, bijna rockachtige stukken. Het thematische zwaartepunt van het album ligt bij persoonlijke worstelingen, vervreemding en verslaving. Deze onderwerpen weet Smith glashelder en ontroerend te verwoorden. In de openingstrack, Speed Trials, laat hij direct horen hoe hij met sobere middelen een diepe sfeer kan neerzetten. Een ander bekend nummer is Between the Bars, waarin Smith met minimale instrumentatie een van zijn meest intieme en kwetsbare liedjes creëert. Deze track werd later bekend door zijn gebruik in de film Good Will Hunting. Angeles, een derde belangrijke track op het album, kenmerkt zich door fingerpicking gitaarspel en een onderhuidse spanning die typerend is voor Smiths latere werk. Either/Or sluit af met Say Yes, een relatief hoopvol en melodieus nummer dat optimisme toont, in contrast met de zwaarmoedige toon die elders op het album overheerst. Smiths stemgeluid en de oprechte teksten vormen gedurende de hele plaat de rode draad. De productiekwaliteiten zijn hoorbaar gegroeid ten opzichte van eerdere platen; de nummers zijn zorgvuldig opgebouwd, maar de kern blijft steeds direct en authentiek. Het album duurt net geen zevenendertig minuten en telt twaalf nummers, maar iedere track draagt bij aan het overkoepelende gevoel van broze melancholiek en eenzaamheid dat kenmerkend werd voor Smiths oeuvre. Either/Or geldt als een van de invloedrijkste albums binnen het alternatieve singer-songwriter genre van de jaren negentig. Het album kreeg destijds lovende recensies en wordt ook vandaag de dag nog gezien als een essentieel werk voor wie op zoek is naar eerlijke, indringende muziek met wortels in folk, pop en indie.